TANIM

Kaymakam, ilçenin genel yönetiminden sorumlu olan, devleti ilçede temsil eden, ilçenin en büyük devlet görevlisidir.

A- GÖREVLER

Kaymakam görevlerini bağlı olduğu ildeki valinin denetimi altında yürütür.

Başlıca görevleri:
- İlçede yasaların uygulanmasını sağlar,
- Valinin emirlerini uygular,
- İlçedeki çeşitli kamu kurumlarının çalışmaları arasında eşgüdümü sağlar,
- Halkın şikayetlerini dinler, ihtiyaçlarını saptar ve giderilmesi için gerekli önlemleri alır,
- Törenlere başkanlık eder, resmi ziyaretleri kabul eder.

B- MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER

Kaymakam olmak isteyenlerin;
- Üstün bir akademik yetenek düzeyine sahip,
- Sosyal bilimlere ilgili ve bu alanda başarılı,
- Başkalarını etkileyebilen, düşüncelerini başkalarına söz ve yazı ile aktarabilen,
- İnsanlarla iyi iletişim kurabilen, insanları anlayabilen,
- Yeniliklere açık, yaratıcı,
- İşleri planlayabilen ve uygulamayı izleyebilen, yönetici özelliklerine sahip,
- Sürekli kendini geliştirme çabası içinde olan
kimseler olmaları gerekir.

C- ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI

Kaymakam, İçişleri Bakanlığına bağlı olarak ilçedeki kaymakamlık binasında görev yapar. Çalışma saatleri genellikle düzenlidir. Çalışırken vatandaşlarla, valilerle, emniyet çalışanlarıyla, askeri üst düzey yöneticilerle, memurlarla etkileşim halindedir. Zaman zaman seyahat etmesi gerekir. Görev yaptığı ilçe belirli sürelerde değişir.

D- MESLEK EĞİTİMİ

MESLEK EĞİTİMİNİN
VERİLDİĞİ YERLER

Mesleğin ön eğitimi üniversitelerin İktisat, İşletme, İktisadi ve İdari Bilimler, Siyasal Bilgiler, Hukuk Fakültelerinde verilmektedir.

Yukarıdaki fakültelerden mezun olanlar ÖSYM tarafından yapılan Kamu Personel Seçme Sınavında (KPSS) başarılı olmaları durumunda İçişleri Bakanlığınca yapılacak Kaymakamlık sınavına girebilirler.

ÖN EĞİTİMDE BAŞARILI
OLUNMASI GEREKEN DERSLER

- Türkçe,
- Matematik,
- Mantık,
- Sosyoloji,
- Tarih.

MESLEK EĞİTİMİNE
GİRİŞ KOŞULLARI

Mesleğin ön eğitimine girebilmek için,
- Lise veya dengi okul mezunu olmak,
- Öğrenci Seçme Sınavı’nda (ÖSS) “İktisat”, “Ekonomi”, “İşletme”, “Maliye”, “Çalışma Ekonomisi ve Endüstriyel İlişkiler”, “Uluslararası İlişkiler”, “Kamu Yönetimi”, “Siyaset Bilimi”, “Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi”, “Siyaset Bilimi ve Uluslar arası İlişkiler” veya “Hukuk” lisans programları için yeterli “Eşit Ağırlık (EA)” puan almak,
- Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) tercih bildirim formunda “İktisat”, “Ekonomi”, “İşletme”, “Maliye”, “Çalışma Ekonomisi ve Endüstriyel İlişkiler”, “Uluslararası İlişkiler”, “Kamu Yönetimi”, “Siyaset Bilimi”, “Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi”, “Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler” veya “Hukuk” lisans programları ile ilgili en az bir yükseköğretim programını tercih etmek gerekmektedir.

Bu lisans programlarını bitirenler doğrudan kaymakam olamamaktadırlar. Kaymakamlık mesleğine girebilmek için öncelikle Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi tarafından yapılan Kamu Personel Seçme Sınavı’nı (KPSS) kazanmak gerekmektedir. Daha sonra İçişleri Bakanlığı tarafından ayrıca bir yarışma sınavı yapılmaktadır. Sınava girebilmek için aranan genel ve özel nitelikler şunlardır.

Genel Nitelikler:
1- Türk Vatandaşı olmak.
2- Kamu haklarından mahrum olmamak.
3- Taksirli suçlar hariç, ağır hapis veya 6 aydan fazla hapis veya affa uğramış olsalar bile Devletin şahsiyetine karşı işlenen suçlarla, zimmet, ihtilas, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanma, dolaylı iflas gibi yüz kızartıcı veya şeref ve haysiyet kırıcı suçtan veya kaçakçılık, resmi ihale ve alım satımlara fesat karıştırma, Devlet sırlarını açığa vurma suçlarından dolayı hürriyeti bağlayıcı ceza ile hükümlü bulunmamak.
4- Askerlikle ilgili bulunmamak; askerlik hizmetini yapmış yahut ertelenmiş veya yedek sınıfına geçirilmiş olmak. (Ancak yazılı sınav tarihinde askerlik hizmetinde bulunanlardan terhislerine en çok 3 ay kalanlar yazılı sınava kabul edilirler.)
Özel Nitelikler :
1- Üniversitelerin Siyasal Bilgiler, Hukuk, İktisat, İşletme, İktisadi ve İdari Bilimler Fakülteleri ile bunlara denkliği Yüksek Öğretim Kurulu tarafından kabul edilen yurt dışındaki en az dört yıl süreli fakültelerden mezun olmak.
2- Giriş sınavının yapıldığı yıl itibariyle, ay ve gün hesaba katılmaksızın 30 yaşını geçmemiş olmak. (Ancak fiili askerlik ödevine çağrılıp da, yukarıda belirtilen yaş sınırını askerlik ödevleri sırasında geçirmiş bulunanların terhislerinden sonra açılacak ilk sınava müracaat etmeleri şartı ile bu yaş durumları aday olarak alınmalarına engel teşkil etmez.)
3- Mülki İdare Amirliği görevini devamlı yapmasına engel olabilecek vücut ve akıl hastalığı veya vücut sakatlığı ile özürlü bulunmamak; memleketin her ikliminde iş görmeye ve her vasıta ile gezip dolaşmaya kabiliyetli bulunmak ve bu hususlarda herhangi bir engeli olmadığı tam teşekküllü Devlet Hastanelerinin sağlık kurullarından alınacak raporla belirtilmiş olmak.
4- Yapılacak soruşturma sonunda Mülki İdare Amiri olmaya engel teşkil edecek kişisel veya ailevi kötü sanı bulunmadığı kanıtlanmış olmak.

EĞİTİMİN SÜRESİ
VE İÇERİĞİ

Mesleğin ön eğitiminde; Siyaset Bilimine Giriş, Siyasal Düşünceler Tarihi, Siyasal Politikaya Giriş, Çevre Sorunları, Türkiye'nin Toplumsal Yapısı, Mahalli İdareler, Kamu Personeli Yönetimi, Kentleşme ve Konut Politikası, Ekonomi, İşletme, Maliye ve Hukuk dersleri verilmektedir.

Sınav sonucunda kaymakam adayları, yıllık izin hakları saklı kalmak üzere normal hallerde aşağıdaki sıra ve ortalama sürelerle üç yıllık staj devresine tabi tutulurlar.

* İl Merkez Stajı 1 ay,
* Bakanlık Merkez Stajı-1 3 ay,
* Kaymakam Refikliği Stajı 1 ay,
* Mülkiye Müfettişi Refakatinde Teftiş Stajı 1,5 ay,
* Bakanlık Merkez Stajı-2 4 ay,
* Yurtdışı Stajı 12 ay,
* Milli Güvenlik Stajı 1,5 ay,
* Kaymakam Vekilliği Stajı 8 ay,
* Kaymakamlık Kursu 4 ay.

Ancak, yukarıda belirtilen staj sıra ve süreleri o esnada mevcut kaymakam adaylarının sayısı, kaymakamsız ilçelerin sayısı ve mülkiye müfettişlerinin teftiş zamanları ile yurtdışında uygulanacak eğitim programının başlangıç tarihlerine bağlı olarak değişik uygulanabilir

Kaymakam adayları, 6 aylık birinci il merkez stajını, kaymakam refikliğini (yardımcılığını) ve mülkiye müfettişi refakatindeki teftiş stajını tamamlayarak, görevde en az bir yılı doldurduklarında vali tarafından değerlendirilebilirler. Vali her adayın görevine karşı olan ilgisini, işine devam durumunu, kişiliği, bilgi ve becerisini, kaydettiği gelişmeleri, temsil kabiliyetini, halkla ilişkilerini, kılık-kıyafetini, refiki bulunduğu kaymakam ve mülkiye müfettişlerinin raporlarını göz önünde tutarak kanaatini olumlu ya da olumsuz şekilde İçişleri Bakanlığına yazılı olarak bildirir.

Olumlu sicil almış ve başarılı görülmüş kaymakam adaylarının bakanlıkça asaleti tasdik edilir.

EĞİTİM SONUNDA ALINAN
BELGE-DİPLOMA VE UNVAN

Mesleğin ön eğitimini tamamlayanlar mezun oldukları alana göre değişen lisans diploması ve unvan alırlar.
İçişleri Bakanlığının açmış olduğu sınav sonucunda kaymakam adayı 3 yıllık staj sonrasında başarılı olursa "Kaymakam" unvanını alır.

E- ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI

Sınavda kazanan kaymakam adayları, valilik emrine atanırlar, staj bitiminde hazırlayacakları kaymakamlık tezinin vali tarafından uygun görülmesinden sonra girdikleri sınavı başaran adaylar, 5. sınıf bir ilçeye kaymakam olarak atanırlar. Üç yıl bu ilçede çalıştıktan sonra "Mahrumiyet Bölgesi" diye nitelenen 6. sınıf bir ilçede iki yıl çalışırlar, sonra 4. sınıf bir ilçeye kaymakam olarak veya vali yardımcısı olarak atanırlar. Sonraki yıllarda 3., 2. ve 1'inci sınıf ilçelere kaymakam veya illerde vali yardımcılığına atanarak mesleklerine devam ederler. Ayrıca, valilik makamına Bakanlar Kurulu Kararı ve Cumhurbaşkanının onayı ile geçebilirler.

Kaymakamlar, İçişleri Bakanlığı'na bağlı olarak ilçelerde veya İçişleri Bakanlığı'nın Merkez Teşkilatlarında çalışabilirler. Kaymakam ilçenin en büyük Mülki Amiridir.

Kaymakamlık mesleğine 24.11.1991 tarihine kadar sadece erkek elemanlar alınmıştır. Bu tarihten sonra yapılan değişiklikle bayanlar da kaymakam adaylığı sınavına kabul edilmiştir.

Türkiye'de ilçe sayısı her geçen gün artmaktadır. Buna paralel olarak kaymakama duyulan ihtiyaç da artmaktadır.

F- EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ

EĞİTİM SÜRESİNCE

Temel eğitim süresince durumu uygun olan öğrencilere Kredi ve Yurtlar Kurumunca kredi ve öğrenim harcı verilmektedir. Karşılıklı veya karşılıksız burs alan öğrencilerde vardır. Öğrenim süresince eğitim masrafları tamamen öğrenciye aittir.

Adaylık döneminde atandığı kadro ve dereceden maaş almaktadırlar.

EĞİTİM SONRASI

İlk göreve başlayan bir kaymakam adayının ücreti yaklaşık olarak asgari ücretin 3 katı kadardır. Çalışma süresi arttıkça aldığı ücret buna paralel olarak artmaktadır.
Kaymakamlar, özel hizmet tazminatı, temininde güçlük zammı, işgüçlüğü zammı, temsil giderleri adı altında çeşitli tazminatlar alırlar.

Kaymakamlar, devlet memurları yasasına göre maaş ve yan ödeme almanın yanı sıra, kaymakam olarak bir ilçeye atandığın da bulunduğu derecenin bir üstündeki dereceden maaş alırlar.

G- MESLEKTE İLERLEME

Kaymakam daha sonra vali yardımcısı ve vali olabileceği gibi üst dereceden bir başka yöneticiliğe atanabilir.

Ayrıca İçişleri Bakanlığı merkez örgütünde de görev alabilirler.

Kaymakamlar, vali yardımcısı, vali, müsteşar vb. idari kademelere yükselebilirler.

BENZER MESLEKLER

- Vali,
- Müfettiş,
- Yönetici,
- Hakim,
- Savcı,
- Müsteşar.

I- YARARLANILAN BİLGİ KAYNAKLARI

- ÖSS-2006 Öğrenci Seçme Sınavı Kılavuzu,
- 2005 ÖSYS Yüksek Öğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzu,
- İçişleri Bakanlığı web sayfası,
- ÖSYM Üniversiteler Yükseköğretim Programları ve Meslekler Rehberi-2000
- 23.03.1994 tarihli ve 21883 sayılı Resmi Gazete(R.G.)’de yayımlanan “Kaymakam Adayları Yönetmeliği” ve 15.08.2001 tarih ve 24494 sayılı R.G.de adı geçen Yönetmelikte değişiklik yapılmasına dair Yönetmelik.

İ- DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER

- İlgili eğitim kurumları,
- Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Danışma Merkezi,
- Bünyesinde Meslek Danışma Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu İl ve Şube Müdürlükleri
__________________