TANIM

Her türlü kimyasal hammadde üretim, kalite kontrol ve analizde, araştırma ve geliştirme laboratuarlarında kimya mühendislerinin ve kimyagerlerin denetimi altında çalışan kişidir.

A- GÖREVLER

- Kimya mühendisi veya kimyager denetiminde her türlü kimyasal analizin ön hazırlıklarını yapar,
- Laboratuar uygulamaları için gerekli levha, şema, model, grafik, resim ve deney malzemelerinin hazırlıklarını yapar,
- Üretim sürecinde hammadde, yarı mamul madde ve mamul maddenin kalite kontrolünü laboratuarda çeşitli analiz yöntemlerini kullanarak gerçekleştirir,
- Gözlem ve deney sonuçlarını kaydeder, sonuçları çizelgelere aktarır,
- Laboratuar araçlarının bakım ve onarımını yapar, güvenlik önlemlerini alır. (Musluk, gaz, elektrik kontrollerini yapar.),
- Kimyasal madde ve malzemelerin kurallara uygun depolanmasını sağlar ve depo kayıt defterini tutar.

KULLANILAN ALET
VE MALZEMELER

Aşağıdaki laboratuar araç ve gereçlerini kullanır;
- Cam gereçler (deney tüpü, pipet, büret, desikatör, huni, mezür, beher, erlen, baget, geri soğutucu, santigrat derece),
- Porselen gereçler (havan, kapsül, meçe hunisi, kroze, porselen fincan),
- Cihazlar (etüv, külfırın, santrifüj, spektrofotometre, alev fotometresi, viskozimetre, PH metre, elektronik terazi, refraktometre, gaz ve sıvı kromatografisi),
- Kimyasal maddeler (sülfirik asit, nitrik asit, hidroklorik asit, organik ve inorganik bazlar, tuzlar, saf su vb.).

B- MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER

Kimya teknisyeni olmak isteyenlerin;
- Fen bilimlerine, özellikle kimyaya ilgi duyan ve bu alanda başarılı,
- Dikkatini bir noktaya uzun süre toplayabilen,
- Ayrıntıyı algılayabilen,
- Sabırlı, titiz ve araştırmadan hoşlanan,
- Kimyasal maddelere karşı allerjisi olmayan,
- Bedence sağlam ve güçlü (özellikle koku alma duyusu gelişmiş, renk körlüğü olmayan)
kimseler olmaları gerekir.

C- ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI

Kimya teknisyenleri; kimyasal maddelerle mamul ve yarı mamul üreten endüstriyel fabrikaların veya hastanelerin laboratuarlarında görev yaparlar. Görev yeri çok temizdir, ancak kimyasal madde ve zehirli toksit kokusu içerir. Ciltte, gözde ve solunum yollarında tahriş edici reaksiyonlara, kesiklere, ateş ve kimyasal madde yanıklarına, radyoaktif maddelere maruz kalabilirler. Kimyasal maddelerden dolayı zehirlenmeler olabilir. Kişi verilen yönergelere göre işini tek başına yürütür. Ancak zaman zaman mühendis, tekniker ve diğer çalışanlarla iletişime girebilir.

D- MESLEK EĞİTİMİ

MESLEK EĞİTİMİNİN
VERİLDİĞİ YERLER

Kimya teknisyenliği mesleğinin eğitimi, Erkek teknik Öğretim Genel Müdürlüğüne bağlı Anadolu Teknik, Anadolu Meslek, Teknik, Endüstri meslek liseleri ve Çok Programlı liselerin "Kimya" bölümünde verilmektedir.

ÖN EĞİTİMDE BAŞARILI
OLUNMASI GEREKEN DERSLER

- Fen Bilgisi,
- Matematik.

MESLEK EĞİTİMİNE
GİRİŞ KOŞULLARI

Endüstri meslek liseleri ile çok programlı liselere girebilmek için ilköğretim okulu mezunu olmak yeterlidir.
Teknik liselerin "Kimya" bölümünde okuyabilmek için endüstri meslek liselerinin birinci sınıfını okuduktan sonra belli derslerden başarılı olmak gerekmektedir.
Anadolu Teknik liselerine girebilmek için, Milli Eğitim Bakanlığı'nın her yıl açtığı merkezi sistemle yapılan Orta Öğretim Kurumları Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sınavı'nı kazanmak gerekmektedir

EĞİTİMİN SÜRESİ
VE İÇERİĞİ

Kimya teknisyenliği mesleğinin eğitim süresi, endüstri meslek ve çok programlı liselerde 4 yıl, Teknik liselerde 4 yıl, Anadolu teknik liselerinde ise 1. yıl yabancı dil eğitimi olmak üzere 5 yıldır.
Meslek eğitiminde öğrenciler, lise genel kültür dersleri yanında, Temel Kimya, Temel Kimya Laboratuarı, Meslek Hesapları, Anorganik Sınai Kimya, Organik Sınai Kimya, Analitik Kimya (Nitel), Analitik Kimya (Nicel), Organik Kimya ve Uygulaması, Biyokimya ve Uygulaması, İşletme Bilgisi, Analitik Kimya Laboratuarı, Analitik ve Enstrümantasyon Laboratuarı, Anorganik Kimya, Anorganik Kimya Laboratuarı gibi meslek dersleri alırlar. Meslek derslerine ilişkin açıklamalar "H- Ek Bilgiler" bölümünde yer almaktadır.

EĞİTİM SONUNDA ALINAN
BELGE-DİPLOMA VE UNVAN

Meslek eğitimi sonunda mezun olanlara "Teknisyen" unvanı ve meslek lisesi diploması verilir.

E- ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI

- Kimya teknisyenleri kimyasal maddelerle mamul veya yarı mamul ürünler üreten (çimento, cam, kil, seramik, azot-gübre, demir-çelik, şeker, yağ, sabun, boya, selüloz, plastik elyaf, gıda, petrol, tekstil vb.) endüstri alanlarının araştırma, geliştirme ve kontrol laboratuarlarında,
- Hastanelerde ve özel klinik laboratuarlarında,
- İl hıfzısıhha kuruluşlarında,
- Belediye laboratuarlarında,
- Kamu kuruluşlarının laboratuarlarında,
- Sağlık kuruluşu bulunan bankalarda çalışabilirler.

Endüstriyel alanlar gelişme halinde olduğundan bugün ve gelecekte kimya teknisyenliği mesleğine olan talebin artacağı söylenebilir.
Kimya alanında her gün yeni gelişmeler ve buluşlar olmaktadır ve meslekte sürekli yenilikler mevcuttur. Ayrıca bu meslekte kullanılan araç-gereçlerde de değişiklikler olmaktadır. Teknolojinin gelişmesiyle yeni alet ve cihazların kullanıldığı gözlenmektedir. Bazı ölçüm ve testlerin bilgisayar yardımıyla yapılmasına başlanmıştır.

F- EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ

EĞİTİM SÜRESİNCE

- Meslek eğitimi süresince öğrenci pratik eğitim yaptığı işletmede aylık olarak asgari ücretin %30'undan az olmamak üzere bir ücret alır. Bu ücret öğrencinin çalışması karşılığı olup, işveren tarafından ödenir. Bunun haricinde öğrenci eğitim süresince herhangi bir kazanç elde etmemektedir.

EĞİTİM SONRASI

- Meslek eğitimini bitiren kimya teknisyenlerinden özel sektörde çalışanlar yetenekleri, statüleri ve sektörün kuralları çerçevesinde asgari ücretten az olmamak üzere değişen oranlarda ücret alırlar.
- Kamu sektöründe ise, devlet memurlarına uygulanan maaş sistemi yürürlüktedir. Kamu kurum ve kuruluşlarında görev alanlar lise mezunlarına göre bir üst derece ile göreve başlarlar. Kamu kuruluşlarında asgari ücretin yaklaşık 2-3 katı civarında ücret almaktadırlar.

G- MESLEKTE İLERLEME

Meslek Liselerinin Kimya bölümünden mezun olanlar istedikleri takdirde, Deri İşleme Teknolojisi, Deri Teknolojisi, Dericilik, Boya Teknolojisi, Endüstri Bitkileri Yetiştirme ve Değerlendirme, Fermantasyon, Fermantasyon Teknikerliği, Hasat Sonrası Teknolojisi, Kağıt ve Kağıt İşleme Teknolojisi, Selüloz ve Kağıt Teknolojisi, Kimya, Kimya Teknolojisi, Kozmetik Teknolojisi, , Lastik-Plastik, Maden, Lastik ve Plastik Teknolojisi, Petrol Sondajı ve Üretimi, Plastik Teknolojisi, Rafineri ve Petrokimya, Selüloz ve Kağıtçılık, Şarap Üretim Teknolojisi ve Bağcılık, Şeker Teknolojisi, Tarımsal Laboratuvar, Tıbbi ve Aromatik Bitkiler, Yağ Endüstrisi, Yalıtım Teknolojisi, İtfaiyecilik ve Yangın Güvenliği, Endüstriyel Seramik, Seramik ön lisans programına sınavsız geçiş için başvurabilirler. Gereken koşullara sahip oldukları takdirde yerleştirilebilirler.
Ayrıca, meslek liselerinin kimya bölümünden mezun olanlar üniversitelerin, Kimya Öğretmenliği Lisans programını tercih etmeleri durumunda, ek puan almaları nedeniyle diğer bölümlerden mezun olanlara göre öncelikle yerleştirilmektedir.
Meslek yüksekokulu "Kimya" programını bitirenler "Kimya Teknikeri", fen-edebiyat fakültesi "Kimya" programını bitirenler "Kimyager", mühendislik fakültelerinden mezun olanlar "Kimya Mühendisi" unvanını alırlar.

BENZER MESLEKLER

- Kimyager,
- Kimya Teknikeri,
- Biyolog.

H- EK BİLGİLER

SORUMLULUK

- Hatalı ve dikkatsiz çalışma sonucu, kullanılan hassas aletlerin zarar görüp yanıltıcı değerler vermelerine neden olmamaktan,
- İşletmede örnek alma ve değerlendirmede hata yapıp hatalı üretime neden olmamaktan,
- Üretimden sorumlu olanlara, test ve analiz sonuçlarını ileterek yardımcı olmaktan,
- Test ve analiz sırasında işletmede asit, boya vb. maddelerin yakınında bulunan kişilere zarar vermemekten,
- Amirin vereceği diğer işleri yapmaktan,
- İşçi sağlığı ve iş güvenliği kurallarına uymaktan sorumludur.

İŞÇİ SAĞLIĞI VE
İŞ GÜVENLİĞİ

- Çalışma ortamında kullandığı aletleri kullanma talimatlarına uygun olarak kullanmalı,
- Deneylerin yapılmasında deney yapma talimatlarını bilmeli ve dikkatle uygulamalıdır.

DERS TANIMLARI

Anorganik Kimya: Anorganik bileşiklerin adlandırılması, anorganik bileşiklerin sentezi ve bu bileşikler arasındaki çeşitli reaksiyonları konu alan kimya bilimi dalıdır.
Anorganik Kimya Laboratuarı: Anorganik bileşiklerin sentez ve analizinin öğretilmesini içerir.
Meslek Hesapları: Kimyasal reaksiyonlardan yararlanarak stokiyometrik ilişkiler kurulmasını ve stokiyometrik ilişkilerden yararlanarak çeşitli kimyasal hesaplamalar yapılmasını kapsar.
Sınai Kimya (Anorganik): Endüstride kullanılan ve üretilen çok sayıdaki anorganik bileşiğin fazla miktarda ve ekonomik olarak üretimini kapsar.
İşletme Bilgisi: Değişik yapıdaki işletmelerin işlevleri hakkında bilgi sağlar.
Analitik Kimya (Nitel): Bilinmeyen bir kimyasal maddenin ne olduğunu (adını) bulmak için gereken teorik ve pratik bilgiler topluluğudur.
Analitik Kimya Laboratuarı: Bilinmeyen kimyasal bir maddenin ne olduğunu (adını) bulmak için gereken teorik ve pratik bilgiler topluluğudur.
Organik Kimya: Organik bileşiklerin adlandırılması, sentezlenmesi, yapıların aydınlatılması ve kendi aralarında reaksiyonları konu alan bilimdir. Genel olarak karbon kimyası olarak adlandırılır.

H- EK BİLGİLER

Analitik ve Sınai Kimya Laboratuarı: Çeşitli organik ve anorganik bileşiklerin analizlerini (nicel) kapsayan teorik ve pratik bilgiler topluluğudur.
Analitik Kimya (Nicel): Tanınmış bir kimyasal maddenin miktarının bulunmasına yönelik teorik bilgileri kapsar.
Biyokimya: Canlıların organizmalarını ve yaşamsal faaliyetlerinde rol alan enzim gibi faktörlerin işlevlerini araştırır.
Sınai Kimya (Organik): Endüstride kullanılan ve üretilen çok sayıdaki organik bileşiğin fazla miktarlarda ve ekonomik olarak üretimini kapsar.

I- YARARLANILAN BİLGİ KAYNAKLARI

- Türk Meslekler Sözlüğü-İŞKUR, Ankara, Yayın No: 190,
- Güncel Meslekler-TC Frankfurt Başkonsolosluğu-Çalışma ve Sosyal Güvenlik Ateşeliği 1992/1993,
- Tekstil İş Kolu-İş Gruplandırma ve Puan Planı-1986,
- Meslek elemanları,
- Meslek Danışma Komisyonu (MEDAK) üyesi kuruluşlar,
- MEB 2006 Orta Öğretim Kurumları Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sınavı Klavuzu,
- ÖSYM 2006 ÖSS Sınav Kılavuzu,
- 4702 Sayılı Kanun.

İ- DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER

- İlgili eğitim kurumları,
- Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek danışma Merkezi,
- Bünyesinde Meslek Danışma Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu il ve şube müdürlükleri.
__________________