TANIM
Kol, cep, pano, meydan, duvar, masa saati gibi her türlü mekanik, elektrikli ve elektronik saatlerin bakım ve tamirini yapan kişidir.
A- GÖREVLER
- Onarılmak üzere getirilen bozuk saati, çeşitli aletler kullanarak parçalarına ayırır,
- Kırık ya da bozuk parçayı belirler ve düzeltir, gerekirse yenisini takar,
- Saatin parçalarını temizler, yağlar,
- Parçaları birleştirir ve saati ayarlar,
- Yaptığı onarım işleminin maliyetini belirler.
KULLANILAN ALET
VE MALZEMELER
- Büyüteç (Lup),
- Saat yıkama makinesi,
- Saat ayar makinesi,
- Tornavida takımları,
- Zımba takımları,
- Çeşitli ölçme aletleri,
- Havya (elektrikli ısıtıcı),
- Yan kesici,
- Kargaburun,
- Cımbız,
- Mercek,
- Çekiç,
- Pense,
- Çeşitli temizlik maddeleri,
- Sıvı madeni yağ,
- Saat yedek parçaları gibi araç-gereç ve malzemeleri kullanır.
B- MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Saat tamircisi olmak isteyenlerin;
- Ayrıntıları algılayabilen,
- Göz-el koordinasyonu ile şekil ve uzay ilişkilerini görebilme yeteneğine ve mekanik yeteneğe sahip,
- Göz, el ve parmakları sağlam,
- El ve parmaklarını ustalıkla kullanabilen,
- Dikkatli, sabırlı
kimseler olmaları gerekir.
C- ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Saat tamircisi kendine ait işyerinde atölye ortamında çalışır. İşini genellikle tek başına ve oturarak yürütür. Müşterilerle, yedek parça satıcılarıyla, çırak ve kalfalarla iletişimde bulunur.
D- MESLEK EĞİTİMİ
MESLEK EĞİTİMİNİN
VERİLDİĞİ YERLER
- Mesleğin eğitimi yeterli müracaat olması durumunda tüm mesleki eğitim merkezlerinde verilmektedir.
- Mesleki eğitim merkezlerine yeterli müracaat olmaması durumunda geleneksel eğitim şekli olan usta çırak ilişkileri çerçevesinde saat tamiri yapılan işyerlerinde pratik olarak verilmektedir.
MESLEK EĞİTİMİNE
GİRİŞ KOŞULLARI
Çıraklık eğitimine başlayabilmek için;
- En az ilköğretim okulu mezunu olmak,
- 14 yaşını doldurmuş olmak,
- Bünyesi ve sağlık durumu gireceği mesleğin gerektirdiği işleri yapmaya uygun olmak,
- Eğitim görmek istediği meslekte bir işyeri bulmak ve işveren ile çıraklık sözleşmesi imzalamak gerekmektedir.
Kişi mesleki eğitim merkezlerinde eğitimi yapılamayan yörelerde bulunuyor ve saat tamircisi olmak istiyorsa geleneksel eğitim şekli olan usta-çırak usulünde bir işyerinde veya atölyede usta nezaretinde çalışarak mesleği öğrenmeye yönelebilir.
EĞİTİMİN SÜRESİ
VE İÇERİĞİ
Saat tamirciliği mesleğinin eğitim süresi ilköğretimden sonra 3 yıl, lise ve daha üst düzeyde genel eğitimden sonra ise 1,5 yıldır.
İşletmelerde usta-çırak ilişkisi çerçevesinde verilen eğitim kesin bir süre olmamakla beraber yapılan araştırmalarda 3-4 yıl arasında değiştiği ifade edilmiştir.
Eğitim süresince;
- Müşteri ve usta ilişkileri,
- Kullanılan alet ve makinelerin tanınması ve bakımı,
- Arıza tespit yöntemlerinin öğrenilmesi,
- Saatler ve saat çeşitlerinin tanınması,
- Sökülen parçaların temizlenmesi ve yağlanması,
- Masa saatlerinin sökülüp takılması, arızalarının tespit edilerek gönderilmesi ve bakımı,
- Kurmalı kol saatlerinin sökülüp takılması, arızalarının tespit edilip giderilmesi ve bakımı,
- Otomatik saatlerin sökülüp takılması, arızalarının tespit edilerek giderilmesi vb. konular öğretilmektedir
Ayrıca çırak öğrenciler teorik eğitimde Türkçe, Matematik, Meslek Matematiği, İşletme Bilgisi ve Kooperatifçilik, Toplam Kalite Yönetimi, gibi genel bilgi derslerinin yanında Teknik Resim, İş Güvenliği, Mekanik Meslek Bilgisi, Elektronik Meslek Bilgisi, Bilgisayar, Meslek Resmi gibi meslek dersleri alırlar.
EĞİTİM SONUNDA ALINAN
BELGE-DİPLOMA VE UNVAN
Çıraklık eğitimi sonunda yapılan kalfalık sınavında başarılı olunması durumunda “kalfalık” belgesi ve unvanı verilmektedir
E- ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Saat tamircileri, saat tamiri yapılan işyerlerinde çalışırlar.
Elektronik saatlerin hızla piyasaya sürülmesi ve fiyatlarının çok ucuz olması, pahalı ve iyi saatlerin ise fazla arıza yapmamasından dolayı saat tamirciliği ile ilgili işyerlerinin sayısı her geçen gün biraz daha azalmaktadır.
Yetişmiş meslek elemanları gelir kayıplarını önlemek için de ek iş alanlarına (saat ve gözlük satıcılığı gibi) yönelmektedirler.
Meslekte çalışma alanının giderek azaldığı söylenebilir.
F- EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ
EĞİTİM SÜRESİNCE
Mesleki eğitim merkezlerine devam edenlere işyerlerince pratik eğitimleri süresince brüt asgari ücretin %30'ndan az olmamak üzere ücret ödenir, iş kazası ve meslek hastalıklarına karşı sigorta primleri devletçe karşılanır.
EĞİTİM SONRASI
Eğitim sonrası ise kişiler genellikle kendi işini kurar, gelirleri işyerinin bulunduğu konuma, ustanın yeteneğine, tamirden başka iş yapılıp yapılmadığına göre değişmekle birlikte asgari ücretin 2-3 katı arasında değişen oranlarda bir gelir temin edilebilmektedir.
G- MESLEKTE İLERLEME
- Çıraklık eğitimini tamamlayanlar “Kalfalık” sınavına alınırlar ve başarılı olanlar kalfa olarak ustalık eğitimine katılabilirler.
- Ustalık eğitimi 176 saat olup; ekonomi, işletme bilgisi, işçi sağlığı ve iş güvenliği, iş ve insan ilişkileri, muhasebe, sigorta ve vergi mevzuatı, çalışma hukuku ve ileri meslek bilgisi derslerinden oluşmaktadır. Usta olmak için, kalfalık döneminde yapılan eğitim genel olarak yoğunlaştırılmış kurslar şeklinde uygulanmaktadır. (Bu kursa katılanlar) kalfa olarak 3 yıl çalıştıktan sonra, katılmayanlar ise 5 yıl çalıştıktan (çalıştıklarını SSK veya Bağ-Kur primleri ile belgelemek şartıyla) sonra ustalık sınavına girebilmektedirler. 2 yıl sonunda ustalık sınavlarına katılabilirler.
- Ustalık belgesine sahip meslek erbabı, işyerinde sanatını yanında çalışan çıraklara öğretmek amacıyla mesleki eğitim merkezlerinde 40 saatlik “İş Pedagojisi” kursuna katılıp, “Usta Öğretici” unvanı alabilirler.
- Ustalık belgesine sahip olanlar veya bunları işyerlerinde çalıştıranlar bağımsız işyeri açabilirler. Ayrıca, işyerinde çırak çalıştırması için de "Usta Öğretici" belgesine sahip çalışanın olması zorunludur.
- İlköğretim (ortaokul) mezunu kalfa ve ustalar, mesleki ve teknik açıköğretim lisesine devam ederek, meslek lisesi diploması alabilirler.
BENZER MESLEKLER
- Saat yapımcılığı,
- Hassas aletler tamirciliği.
H- EK BİLGİLER
SORUMLULUK
Bozulduğu için kendisine gelen saatleri iyi tamir etmekten ve korumaktan sorumludur.
I- YARARLANILAN BİLGİ KAYNAKLARI
- Meslek Elemanları,
- 4702 Sayılı Kanun,
- Türk Meslekler Sözlüğü İİBK Genel Müdürlüğü 1983 - Yayın no: 173,
- MEB Çıraklık ve Yaygın Eğitim Genel Müdürlüğü, Saat Tamirciliği Meslek Dalı Eğitim Programı,
- Çıraklık eğitimi program kitapçığı,
- Çıraklık ve Yaygın Eğitim Faaliyetleri” Milli Eğitim Bakanlığı Çıraklık ve Yaygın Eğitim Genel Müdürlüğü, Ankara-1999,
- Meslek Danışma Komisyonu (MEDAK) Üyesi Kuruluşlar.
İ- DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
- İlgili Meslek Odaları,
- İlgili Eğitim Kurumları,
- Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Danışma Merkezi,
- Bünyesinde meslek danışma merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu il ve şube Müdürlükleri.
Meslekler Hakkında Bilgiler
- Petrol Ve Doğalgaz Mühendisi
- Acil Tıp Teknisyeni
- Adalet Meslek Elemanı
- Adli Tıp Teknikeri
- Ağ İşletmeni
- Ağaç İşleri Endüstri Mühendisi
- Ağaç İşleri Teknikeri
- Ahşap Karoserci
- Ahşap Boyacısı
- Ahşap Yat Ve Tekne Yapımcısı
- Aile Ekonomisi ve Beslenme Öğretmeni
- Aile ve Tüketici Bilimleri Öğretmeni
- Aile ve Tüketici Bilimleri Öğretmeni
- Aktüer
- Alçı Dekorasyoncusu
- Alt Yapı Teknisyeni
- Ambulans Ve Acil Bakım Teknikeri
- Ameliyathane Teknikeri
- Çilingir
- Anestezi Teknikeri
- Anestezi Teknisyeni
- Animatör
- Antrenör(Spor Eğitmeni)
- Antropolog
- Argon Kaynakçısı
- Arkeolog
- Arşivci
- Aşcı
- Astronom
- At Antrenörü
- Atçılık İşletmeciliği Meslek Elemanı
- AB İlişkileri Elemanı
- Avukat
- Ayakkabı Ve Deri Yan Ürünleri Satış Elemanı
- Ayakkabı Teknisyeni
- Bakım Ve Onarım Elektrikçisi
- Bale Dansçısı
- Balıkçılık Teknolojisi Mühendisi
- Bankacılık Meslek Elemanı
- Barmen-Barmaid
- Beden Eğitimi Öğretmeni
- Besin-Gıda Teknolojisi-Ev Yönetimi Ve Beslenme Öğretmeni
- Bilgisayarlı Nümerik Kontrol (CNC) Teknisyeni
- Bilgisayar Mühendisi
- Bilgisayar Öğretmeni
- Bilgisayar Öğretmeni
- Bilgisayar Operatörü
- Bilgisayar Programcısı
- Biyokimyager
- Biyokimyager
- Biyolog
- Biyoloji Öğretmeni
- Biyomedikal Mühendisi
- Biyomühendis
- Borsa Ve Finans Meslek Elemanı
- Buldozer Operatörü
- Büro Yönetimi Öğretmeni
- Büro Yönetimi Ve Sekreterlik Meslek Elemanı
- Çay Eksperi
- Cilt Bakım Ve Güzellik Meslek Elemanı
- Çocuk Giysi Tasarım Teknisyeni
- Coğrafya Öğretmeni
- Coğrafyacı
- Çalışma Ekonomisti
- Çevre Mühendisi
- Çevre Sağlığı Teknisyeni
- Çinicilik ve Seramik Teknisyeni
- Çocuk Gelişimi Öğretmeni
- Dalgıç
- Dekoratif Sanatlar Teknisyeni
- Dekoratif Sanatlar Teknisyeni
- Dekor-Kostüm Tasarımcısı
- Deniz Teknolojisi Mühendisi
- Deri Mühendisi
- Dil Bilimci
- Din Kültürü Ve Ahlak Bilgisi Öğretmeni
- Diplomat
- Diş Protez Teknisyeni
- Diş Hekimi
- Diş Protezcisi
- Dış Ticaret Elemanı
- Diyetisyen
- Dizgi Teknisyeni
- Doğalgaz Tesisatı Teknisyeni
- Ebe
- Eczacı
- Eczacı Kalfası
- Ekonometrist
- Ekonomist
- El Sanatları Ve Dekoratif Sanatlar Öğretmeni
- Elektrik Elektronik Mühendisi
- Elektrik Mühendisi
- Elektrik Öğretmeni
- Elektrik Teknisyeni
- ElektroMekanik Taşıyıcaları Teknisyeni
- Elektronik Mühendisi
- Elektronik Teknisyeni
- Elektronik Ve Haberleşme Mühendisi
- Elektronik Telekominikasyon Öğretmeni
- Emlak Ve Emlak Yönetimi Meslek Elemanı
- Endüstri Mühendisi
- Endüstriyel Otomasyon Teknisyeni
- Endüstriyel Teknoloji Öğretmeni
- Enerji Öğretmeni
- Enerji Sistemleri Mühendisi
- E-Ticaret Meslek Elemanı
- Etnolog
- Ev Ekonomisti
- Farmakolog
- Felsefe Grubu Öğretmeni
- Felsefeci
- Fen Bilgisi Öğretmeni
- Finans Uzmanı
- Fizik Mühendisi
- Fizik Öğretmeni
- Fizikçi
- Fiziki Antropolog
- Fizyoterapist
- Fon Yöneticisi
- Forklift Operatörü
- Foto Muhabiri
- Fotoğraf Sanatçısı
- Gazete Muhabiri
- Gazeteci
- Gazetecilik Ve Halkla İlişkiler Öğretmeni
- Gemi Elektroniği Ve Haberleşme Teknisyeni
- Gemi İnşaatı Teknisyeni
- Gemi İnşaatı Mühendisi
- Gemi Makinaları Mühendisi
- Gemi Ve Deniz Yapıları Mühendisi
- Gemi Makinaları Teknisyeni
- Gıda Mühendisi
- Gıda Teknolojileri Teknisyeni
- Görme Engelliler Sınıf Öğretmeni
- Görsel İletişim Tasarımcısı
- Grafik Tasarımcısı
- Gümrük İletme Meslek Elemanı
- Gümrük İletme Meslek Elemanı
- Güvenlik Sistemleri Teknisyeni
- Güzellik Uzmanı
- Hakim
- Halkbilimcisi
- Halkla İlişkiler Tanıtım Elemanı
- Havacılık Uzay Ve Uçak Mühendisi
- Hemşire
- Heykeltraş
- Hidrojeoloji Mühendisi
- Hostes
- Hukuk Sekreteri
- İç Mimar
- İlköğretim Matematik Öğretmeni
- İnfaz Koruma Memuru-Gardiyan
- İnsan Kaynakları Meslek Elemanı
- İnsan Kaynakları Uzmanı
- İnşaat Mühendisi
- İnşaat Teknisyeni
- İşletme Mühendisi
- İşletmeci
- İstatistikçi
- İşitme Engelliler Sınıf Öğretmeni
- İthalat Ve İhracat Meslek Elemanı
- Jeodezi Ve Fotogrametri Mühendisi
- Jeofizik Mühendisi
- Jeoloji Mühendisi
- Jeomorfolog
- Kameraman
- Kaymakam
- Kimya Mühendisi
- Kimya Öğretmeni
- Kimya Teknisyeni
- Kimyager
- Kontrol Mühendisi
- Kuyumcu
- Laboratuar Teknisyeni
- Maden Mühendisi
- Makine Mühendisi
- Makine Ressamı
- Makine Teknisyeni
- Makinist
- Maliye Meslek Elemanı
- Malzeme Bilimi Mühendisi
- Matematik Mühendisi
- Matematik Öğretmeni
- Matematikçi
- Mekatronik Mühendisi
- Mekatronik Teknisyeni
- Metal İşleri Teknisyeni
- Metalurji Teknisyeni
- Metalurji Ve Malzeme Mühendisi
- Meteoroloji Mühendisi
- Mikroteknoloji Teknisyeni
- Mimar
- Moda Tasarımcısı
- Moleküler Biyoloji Ve Genetik
- Otomotiv Öğretmeni
- Müftü
- Muhasebe Meslek Elemanı
- Mütercim
- Müzik Öğretmeni
- Müfettiş
- Nalbant
- Noter
- Nükleer Enerji Mühendisi
- Odyometrist
- Okul Öncesi Öğretmeni
- Ön Büro Elemanı-Resepsiyonist
- Opera Sanatçısı
- Optisyen
- Orman Endüstri Mühendisi
- Ortopedi Teknisyeni
- Otomotik Kumanda Teknisyeni
- Otomotiv Mühendisi
- Para Ve Sermaye Yönetimi Meslek Elemanı
- Pazarlamacı
- Parakende Satış Elemanı
- Petro Kimya Teknisyeni
- Peyzaj Mimarı
- Pilot
- Polis Memuru
- Pratisyen Hekim
- Psikolog
- Radyoloji
- Radyo Ve Televizyon Muhabiri
- Radyo Ve Televizyon Program Yapımcısı-Prodüktör
- Rehber Öğretmen
- Reklamcı
- Remayözcü
- Reprezant-İlaç Tanıtım Elemanı
- Resim Ve Resim iş Öğretmeni
- Ressam
- Restorasyon Teknisyeni
- Saat Tamircisi
- Sağlık Memuru
- Sağlık Yöneticisi
- Sağlık Eğitimcisi
- Sağlık Kurumları İşletmecisi
- Sanat Ve Gösteri Sanatları Yöneticisi
- Sanat Tarihçisi
- Sanat Tarihi Öğretmeni
- Satış Yönetimi Meslek Elemanı
- Savcı
- Savunma Ve Güvenlik Meslek Elemanı
- Şehir Ve Kent Planlamacısı
- Serbest Muhasebeci
- Serbest Muhasebeci Ve Mali Müşavir
- Serigraf
- Servis Elemanı
- Seyahat İşletmecisi
- Seyahat İşletmeciliği Meslek Elemanı
- Seyis
- Sigortacılık Meslek Elemanı
- Sinema Yönetmeni
- Sınıf Öğretmeni
- Sistem Mühendisi
- Sivil hava Ulaştırma Meslek Elemanı
- Sosyal Antropolog
- Sosyal Bilgiler Öğretmeni
- Sosyal Hizmet Uzmanı
- Sosyolog
- Spiker
- Spor Hakemi
- Spor Yöneticisi
- Stilist
- Su Ürünleri Mühendisi
- Tarih Öğretmeni
- Tarihçi
- Tekstil Mühendisi
- Telekominikasyon Teknisyeni
- Telekominikasyon Mühendisi
- Ticaret Sekreteri
- Ticaret Ve Yönetim Meslek Elemanı
- Tıp Elektroniği Teknisyeni
- Tıp Sekreteri
- Tiyatro Eleştirmeni Ve Dramaturg
- Tiyatro Oyuncusu
- Tramvay-Metro Sürücüsü(Vatman)
- Tur Operatörü
- Turist Rehberi
- Türk Dili Ve Edebiyatı Öğretmeni
- Türkçe Öğretmeni
- Türkolog
- Uçak Bakım Teknisyeni
- Uluslararası Lojistik Meslek Elemanı
- Uluslararası Ticaret Yönetimi Meslek Elemanı
- Uzay Mühendisi
- Üretim Mühendisi
- Vergi Denetmeni
- Veteriner
- Web Programcısı
- Yazılım Mühendisi
- Yeminli Mali Müşavir
- Yerel Yönetimler Meslek Elemanı
- Yönetici Sekreteri
- Yönetim Bilişim Sistemleri Uzmanı
- Ziraat Mühendisi
- Zoolog