TANIM

Ekonomik, sosyal ve kültürel yönden sıkıntı içinde bulunan kişi, grup ve topluluklara sorunlarını tanıyıp çözümlemelerinde sahip oldukları olanakları kullanma ve çevredeki olanakları araştırma ve yararlanma konusunda yardımcı olan kişidir.

A- GÖREVLER

- Sosyal ve ekonomik yoksunluk içinde bulunan yaşlıların huzurevlerine yerleştirilmesi, bakımının sağlanması için gereken çalışmaları yürütür,
- Kimsesiz çocukların koruyucu ailelere veya yetiştirme yurtlarına yönlendirilmesini sağlar, durumlarını izler,
- Yoksulluk içinde olup temel ihtiyaçlarını karşılayamayan kişi veya ailelere, para, gıda, giyim yardımı yapmak amacı ile gerekli hizmetleri geliştirir, bu hizmetlerin uygulanması için kaynak sağlamaya çalışır,
- Gelişmede geri kalmış kırsal alanlarda ve gecekondu bölgelerinde insanların ihtiyaçlarını saptar ve karşılanması için gerekli girişimlerde bulunur.

KULLANILAN ALET
VE MALZEMELER

- Büro malzemeleri,
- Kırtasiye malzemeleri.

B- MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER

Sosyal çalışmacı olmak isteyenlerin;
- Normalin üzerinde akademik yeteneğe sahip,
- Kişisel ve toplumsal sorunlara derin ilgi duyan,
- Konuşma ve ikna kabiliyeti olan,
- Başkalarının duygularını anlayabilen,
- İnsanların refahına ilgi duyan,
- Liderlik özelliklerine sahip
kimseler olmaları gerekir.

C- ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI

Sosyal çalışmacılar genellikle büro ortamında çalışırlar. Zaman zaman sıkıntı içindeki insanların ikametgahında görüşme yapabilirler. Sosyal çalışmacılar birinci derecede sıkıntı içindeki insanlarla iletişim halindedirler.

D- MESLEK EĞİTİMİ

MESLEK EĞİTİMİNİN
VERİLDİĞİ YERLER

Ülkemizde bu mesleğin eğitimi,
- Hacettepe Üniversitesi (Ankara) Sosyal Hizmetler Yüksekokulunda
- Başkent Üniversitesi, (Ankara) Sağlık Bilimleri Fakültesinde verilmektedir.

ÖN EĞİTİMDE BAŞARILI
OLUNMASI GEREKEN DERSLER

- Türkçe,
- Psikoloji,
- Sosyoloji.

MESLEK EĞİTİMİNE
GİRİŞ KOŞULLARI

Mesleğin eğitimine girebilmek için,
- Lise veya dengi okul mezunu olmak,
- Öğrenci Seçme Sınavı’nda (ÖSS) “Sosyal Hizmetler Yüksek Okulu” lisans programı için yeterli “Eşit Ağırlıklı (EA-2)” puan almak,
- Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) Tercih Bildirim Formunda “Sosyal Hizmetler ” lisans programı ile ilgili bir yükseköğretim programını tercih etmek gerekmektedir.
Bu yükseköğretim programında öğrenim görmek isteyen adaylar liselerin “Sosyal Bilimler, Edebiyat, Sosyal Bilimler ve Edebiyat, Dil ve Edebiyat, Genel Kültür, Türkçe-Matematik, Alan/Kol/Bölümleri mezunları ÖSYM tarafından yapılan Öğrenci Seçme Sınavı (ÖSS) sınavı sonucunda diğer alanlardan mezun olanlara göre daha yüksek bir ağırlıklı puan elde etmekte ve öncelikle yerleştirilmektedir.
Ancak kendi alan/kol/bölümlerin dışında bir yüksek öğretim programlarını tercih eden adayların yerleşme şansı azalmaktadır.
Meslek Liselerinin; Çocuk Gelişimi, Çocuk gelişimi ve Bakımı, Çocuk Gelişimi ve Eğitimi bölümlerinden mezun olanlar ÖSYM tarafından yapılan Öğrenci Seçme Sınavını (ÖSS) kazanıp, Sosyal Hizmetler lisans programını tercih etmeleri durumunda, ek puan almaları nedeniyle diğer bölümlerden mezun olanlara göre öncelikle yerleştirilmektedirler.
İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği, İtfaiyecilik ve Yangın Güvenliği, İtfaiyecilik ve Sivil Savunma, Özel Güvenlik ve Koruma, Savunma ve Güvenlik, Sosyal Bilimler, Sosyal Hizmet Ön Lisans programlarından mezun olduklarında Dikey Geçiş Sınavına (DGS) girerek başarılı olmaları halinde “Sosyal Hizmetler” lisans programına dikey geçiş yapabilirler.

EĞİTİMİN SÜRESİ
VE İÇERİĞİ

- Mesleğin eğitimi liseden sonra 4 yıllık lisans düzeyinde verilmektedir.
- Sosyal hizmet eğitiminde temel olan ekonomi, sosyoloji, siyasal bilimler, sosyal antropoloji, psikoloji ve sosyal psikoloji gibi dersler, insan ihtiyaçlarına ve sosyal sorunlarına bir anlayış kazandırmak amacıyla ilk iki yılda verilir.
- Daha sonraki yıllarda Sosyal Hizmete Giriş, Sosyal Hizmet Alanları, Sosyal Sorunlar, Mülakat, Tıbbi ve Psikiyatrik Sosyal Hizmetler, Aile ve Çocuk Refahı, Suçluluk, Nüfus Dinamiği, Sosyal Refah, Sosyal Hizmet Yöntemleri (Sosyal-Kişisel Çalışma, Sosyal Grup Çalışması, Toplumla Çalışma, Sosyal Refah Araştırması ve Sosyal Hizmet Yöntemi) gibi sosyal hizmetin kapsamına giren dersler okutulur.
- Sosyal hizmet alanında çalışanların sosyal hizmete ilişkin çeşitli disiplinler hakkında bilgi sahibi olmaları yanında belirli beceri ve davranışları geliştirmeleri de gerekir.
- Sosyal hizmet öğrencileri bu beceri ve davranışları ancak uygulama tecrübesi ile kazanırlar. Öğrenciler uygulamalarını sosyal grup çalışması, sosyal kişisel çalışma ve toplumla çalışma yöntemlerini kullanarak sırayla ikinci, üçüncü ve dördüncü sınıflarda bir sosyal hizmet kurumunda veya alanında yaparlar.
- Öğrenciler gerekli beceri ve davranışları, okulca görevlendirilen yöneticilerin yardımı ve denetimiyle kazanırlar. Uygulamalar genel eğitim programı içerisinde yaklaşık yüzde kırk oranında yer almaktadır.
Ayrıca öğrenciler üçüncü sınıftan başlayarak bir öğretim üyesinin yönetimi altında kişi veya grup olarak sosyal hizmet alanında bir araştırma yaparlar. Öğrenciler araştırma, kuram, yöntem ve tekniklerinde gerekli eğitimi alırlar ve araştırma sürecini uygulamayı öğrenirler.

EĞİTİM SONUNDA ALINAN
BELGE-DİPLOMA VE UNVAN

Bölümü başarı ile bitirenlere "Sosyal Çalışmacı" lisans diploması ve ünvanı verilir.

E- ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI

Meslek elemanları;
Çocuk Esirgeme Kurumu ve Sosyal Hizmetler Kurumu Genel Müdürlüğünde;Sosyal hizmetler konusunda plan, program, uygulama ve değerlendirme çalışması,Açılmış olan resmi ve özel kreş-gündüz bakımevi, çocuk bakım yurtları ve yetiştirme yurtları ile ilgili plan, program hazırlar, denetimini yaparlar.
Çocuk bakım yurtlarında, Kreş ve gündüz bakımevlerinde, Yetiştirme yurtlarında, Rehberlik araştırma merkezlerinde, Hastanelerde, Rehabilitasyon merkezlerinde, Ruh sağlığı kurumlarında, Huzur ve dinlenme yurtlarında, Cezaevleri ve çocuk ıslahevlerinde, Emniyet çocuk bürolarında görev yaparlar.
Ayrıca mezunların özel kreş ve gündüz bakımevi, yaşlılar evi (huzur evi) açma hakları da vardır.

F- EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ

EĞİTİM SÜRESİNCE

Eğitim süresince herhangi bir kazanç yoktur. Ancak mezuniyet sonrası aylık taksitlerle ödemek koşuluyla Kredi ve Yurtlar Kurumundan öğrenim ve katkı (harç) kredisi alınabilir.

EĞİTİM SONRASI

Okulu yeni bitiren sosyal çalışmacı kamu kurumlarında 8/1 dereceden göreve başlar ve brüt asgari ücretin 1,5-2 katı düzeyinde ücret alır. Ayrıca çalıştığı kurumun durumuna göre sosyal yardım, tazminat ve hastanede çalışıyorsa döner sermayeden pay alır.

G- MESLEKTE İLERLEME

Lisans eğitiminden sonra alanlarında mastır (yüksek lisans) ve doktora eğitimi alarak akademik kariyer yapabilirler, yüksek öğretim kurumlarında araştırma görevlisi, doçent, profesör gibi unvanlarla öğretim üyesi olarak görev yapabilirler.
Çalıştığı kuruluşta hizmet yılına bağlı olarak, en üst düzey idareciliğe kadar yükselebilir.

BENZER MESLEKLER

- Pedagog,
- Sosyolog,
- Psikolog,
- Psikolojik Danışman,
- Sosyal Antropolog,
- Rehberlik Uzmanı.

I - YARARLANILAN BİLGİ KAYNAKLARI

• Meslek elemanları,
• 2006 Öğrenci Seçme Sınavı (ÖSS) Kılavuzu,
• ÖSYS (Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi) Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzu – 2005
• ÖSYM Üniversiteler Yükseköğretim Programları ve Meslekler Rehberi – 2000
• Meslek Yüksekokulları ile Açıköğretim Önlisans Programları Mezunlarının Lisans Öğrenimine Dikey Geçiş Sınavı 2005 Kılavuzu,
• Meslek Danışma Komisyonu (MEDAK) üyesi kuruluşlar.
• Sosyal Hizmet Mütehassıslarının İş Tanımları,

İ - DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER

- İlgili eğitim kurumları,
- Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Danışma Merkezi,
- Bünyesinde Meslek Danışma Merkezi Bulunan Türkiye İş Kurumu İl ve Şube Müdürlükleri