TANIM
Daha önce hazırlanan haber bültenlerini ve diğer duyuruları radyo veya televizyon kanalıyla izleyici veya dinleyicilere aktaran kişidir.
TRT’nin yapmış olduğu tanım : Dilbilgisi, fonetik, diksiyon, artikülasyon, vurgulama, tonlama hataları yapmadan, doğru ve güzel konuşmak, metinleri özelliklerine göre değerlendirmek, yapım ve yayın çalışmalarına sesle katılmak, stüdyoda günlük yayın çizelgelerine uygun olarak yayını estetik ve bütünlük içerisinde yürüten kişidir.
A- GÖREVLER
Spikerleri, radyoda ve televizyonda görev yapanlar olarak iki gruba ayırabiliriz.
Genel olarak görevleri;
- Hazırlanmış haber bültenlerini sunuştan önce inceler,
- Sunacağı metinde bulunan yabancı sözcüklerin doğru okunuşlarını öğrenir,
- Metni sunmadan önce birkaç kere okur ve vurguların nerede, hangi sözcüklerde olacağını belirler,
- Metni (haber, magazin, kültür vb.) banttan ya da canlı olarak herkesin anlayabileceği şekilde sunar.
KULLANILAN ALET
VE MALZEMELER
- Mikrofon,
- Seslendirilecek metin,
- Otog (konuşma metninin yer aldığı ışıklı pano),
- Kamera,
- Plak okuyucu,
- Bant okuyucu,
- Disk okuyucu.
B- MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Spiker olmak isteyenlerin;
- Normalin üstünde genel yeteneğe,
- Çeşitli uyarıları aynı anda algılama gücüne ve belleğe,
- Düzgün bir fiziksel görünüşe,
- Mikrofonik bir sese sahip,
- Türkçe’yi doğru, etkin ve güzel konuşabilen,
- Kendine güvenen, soğukkanlı
kişiler olmaları gerekir.
C- ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Radyoda çalışanlar; kapalı, sessiz ve ses geçirmeyen odalarda, televizyonda çalışanlar ışıklandırma nedeniyle fazla aydınlık ve sıcak olan kapalı ortamlarda oturarak çalışırlar. Bazen de yayınlanacak programların konusuyla ilgili açık havada çalıştıkları olur. Spiker çalışırken programcı, yönetmen, kameraman, teknisyen, ses sanatçıları, program konukları, oyuncular, dinleyiciler ve izleyicilerle iletişim halindedir.
D- MESLEK EĞİTİMİ
MESLEK EĞİTİMİNİN
VERİLDİĞİ YERLER
Ülkemizde spikerlik eğitimi veren herhangi bir eğitim kurumu yoktur. Ancak;
- Spikerlik için açılan sınavı kazanmış olmak şartı ile TRT’de hizmet öncesi eğitim yapılmaktadır. TRT Kurumunda en az 3 yıl süreyle stajyer spiker olarak veya, yurtiçi ve yurtdışı radyo-televizyon kuruluşlarında en az 3 yıl süreyle spiker olarak görev yapmış olması,
- Yabancı dil bilmek tercih sebebidir,
- Televizyonda görev alacaklarda görüntü denetiminden başarıyla geçmiş olmak şarttır.
- Tespit edilen ücreti ödemek şartı ile 17 yaşından büyük olan, herkesin katılabileceği özel spikerlik kursları ve seminerleri düzenlenmektedir.
ÖN EĞİTİMDE BAŞARILI
OLUNMASI GEREKEN DERSLER
- Türkçe,
- Kompozisyon,
- Genel kültür dersleri.
MESLEK EĞİTİMİNE
GİRİŞ KOŞULLARI
- En az lise veya dengi okul mezunu kişiler özel spikerlik kurslarına katılabilirler. Ancak TRT ve özel radyo-televizyon kuruluşları açısından yüksek okul mezunu olmak ve yabancı dil bilmek tercih sebebidir.
- 3 ay süren özel kurslara, belirlenen ücreti ödemek şartı ile, 17 yaşın üzerinde olan herkes katılabilir. Kurs sonunda sertifika verilmektedir. İş garantisi yoktur.
EĞİTİMİN SÜRESİ
VE İÇERİĞİ
- TRT bu meslekte çalışacak elemanlar için, hizmet öncesi ve hizmet içi eğitimler düzenlemektedir. TRT’nin açtığı spikerlik sınavlarına giren adaylar yazılı ve sözlü sınavı kazandıktan sonra 3 ay süren hizmet öncesi eğitime katılırlar. Eğitimden sonra yapılacak olan sınavda başarılı olanlar spiker olarak göreve alınırlar.
- Eğitimde; dilbilgisi, fonotik, diksiyon, artikülasyon, vurgulama, tonlama, metin değerlendirme dersleri, spikerliğe ilişkin kurallar ve yayın estetiği ile ilgili bilgi verilir.
E- ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Ülkemizde özel radyo ve televizyonların yasallaşmasından bu yana son bir kaç yıl içerisinde özel radyo ve televizyonların sayısında meydana gelen artış, spiker mesleğine olan talebin artmasına neden olmuştur.
Özel televizyon kanalları da TRT’de spiker olarak çalışan tecrübeli elemanları daha fazla ücretle kanallarına transfer etmişlerdir. Zaman zaman da sanat, moda ve basın çevrelerinden olan tanınmış kişiler bu işle görevlendirilmiştir.
TRT’de kanal sayısının artması ve özel radyo ve televizyonların etkisiyle oluşan rekabet ortamında, mesleğin gerektirdiği özelliklere uygun nitelikli elemanlara ihtiyaç artmaktadır.
F- EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ
EĞİTİM SÜRESİNCE
TRT’de hizmet öncesi eğitime katılan kursiyerlere herhangi bir işyerinde çalışmamaları halinde yönetim kurulu tarafından belirlenen harçlık ödenir.
EĞİTİM SONRASI
TRT’de spikerler hizmet sürelerine göre değişen ücretler almaktadırlar. Tecrübeli bir spikerin aldığı ücret asgari ücretin 8-10 katı civarındadır.
Özel radyo ve televizyonlarda ise ücretler karşılıklı anlaşmayla, tecrübeye ve başarıya göre belirlenir.
G- MESLEKTE İLERLEME
Meslekte başarılı ve tecrübeli olanlar idari kadrolarda görev alabilirler.
Yabancı dil bilenler dış ülkelerde göreve atanabilirler.
TRT’de spiker olarak en az 5 yıl çalışmış, fakülte yada yüksek okul mezunu olan spikerler kurum içi yeterlilik sınavını kazanmaları halinde Redaktör Spiker olabilirler.
- Redaktör spikerlerin görevi haber metinlerini dil ve anlatım bütünlüğü sağlayacak şekilde yazmak, düzenlemek, haber program metinlerini okumak, gerektiğinde habercilik (muhabirlik) hizmetleri yapmaktır.
BENZER MESLEKLER
- Seslendirme sanatçısı,
- Haberci (Muhabir).
I- YARARLANILAN BİLGİ KAYNAKLARI
- Meslek elemanları,
- Meslek Danışma Komisyonu (MEDAK) üyesi kuruluşlar.
- TRT Kurumu Genel Müdürlüğü
İ- DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
- TRT Kurumu ve özel eğitim kurumları,
- Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Danışma Merkezi,
- Bünyesinde meslek danışma merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu il ve şube müdürlükleri.
Meslekler Hakkında Bilgiler
- Petrol Ve Doğalgaz Mühendisi
- Acil Tıp Teknisyeni
- Adalet Meslek Elemanı
- Adli Tıp Teknikeri
- Ağ İşletmeni
- Ağaç İşleri Endüstri Mühendisi
- Ağaç İşleri Teknikeri
- Ahşap Karoserci
- Ahşap Boyacısı
- Ahşap Yat Ve Tekne Yapımcısı
- Aile Ekonomisi ve Beslenme Öğretmeni
- Aile ve Tüketici Bilimleri Öğretmeni
- Aile ve Tüketici Bilimleri Öğretmeni
- Aktüer
- Alçı Dekorasyoncusu
- Alt Yapı Teknisyeni
- Ambulans Ve Acil Bakım Teknikeri
- Ameliyathane Teknikeri
- Çilingir
- Anestezi Teknikeri
- Anestezi Teknisyeni
- Animatör
- Antrenör(Spor Eğitmeni)
- Antropolog
- Argon Kaynakçısı
- Arkeolog
- Arşivci
- Aşcı
- Astronom
- At Antrenörü
- Atçılık İşletmeciliği Meslek Elemanı
- AB İlişkileri Elemanı
- Avukat
- Ayakkabı Ve Deri Yan Ürünleri Satış Elemanı
- Ayakkabı Teknisyeni
- Bakım Ve Onarım Elektrikçisi
- Bale Dansçısı
- Balıkçılık Teknolojisi Mühendisi
- Bankacılık Meslek Elemanı
- Barmen-Barmaid
- Beden Eğitimi Öğretmeni
- Besin-Gıda Teknolojisi-Ev Yönetimi Ve Beslenme Öğretmeni
- Bilgisayarlı Nümerik Kontrol (CNC) Teknisyeni
- Bilgisayar Mühendisi
- Bilgisayar Öğretmeni
- Bilgisayar Öğretmeni
- Bilgisayar Operatörü
- Bilgisayar Programcısı
- Biyokimyager
- Biyokimyager
- Biyolog
- Biyoloji Öğretmeni
- Biyomedikal Mühendisi
- Biyomühendis
- Borsa Ve Finans Meslek Elemanı
- Buldozer Operatörü
- Büro Yönetimi Öğretmeni
- Büro Yönetimi Ve Sekreterlik Meslek Elemanı
- Çay Eksperi
- Cilt Bakım Ve Güzellik Meslek Elemanı
- Çocuk Giysi Tasarım Teknisyeni
- Coğrafya Öğretmeni
- Coğrafyacı
- Çalışma Ekonomisti
- Çevre Mühendisi
- Çevre Sağlığı Teknisyeni
- Çinicilik ve Seramik Teknisyeni
- Çocuk Gelişimi Öğretmeni
- Dalgıç
- Dekoratif Sanatlar Teknisyeni
- Dekoratif Sanatlar Teknisyeni
- Dekor-Kostüm Tasarımcısı
- Deniz Teknolojisi Mühendisi
- Deri Mühendisi
- Dil Bilimci
- Din Kültürü Ve Ahlak Bilgisi Öğretmeni
- Diplomat
- Diş Protez Teknisyeni
- Diş Hekimi
- Diş Protezcisi
- Dış Ticaret Elemanı
- Diyetisyen
- Dizgi Teknisyeni
- Doğalgaz Tesisatı Teknisyeni
- Ebe
- Eczacı
- Eczacı Kalfası
- Ekonometrist
- Ekonomist
- El Sanatları Ve Dekoratif Sanatlar Öğretmeni
- Elektrik Elektronik Mühendisi
- Elektrik Mühendisi
- Elektrik Öğretmeni
- Elektrik Teknisyeni
- ElektroMekanik Taşıyıcaları Teknisyeni
- Elektronik Mühendisi
- Elektronik Teknisyeni
- Elektronik Ve Haberleşme Mühendisi
- Elektronik Telekominikasyon Öğretmeni
- Emlak Ve Emlak Yönetimi Meslek Elemanı
- Endüstri Mühendisi
- Endüstriyel Otomasyon Teknisyeni
- Endüstriyel Teknoloji Öğretmeni
- Enerji Öğretmeni
- Enerji Sistemleri Mühendisi
- E-Ticaret Meslek Elemanı
- Etnolog
- Ev Ekonomisti
- Farmakolog
- Felsefe Grubu Öğretmeni
- Felsefeci
- Fen Bilgisi Öğretmeni
- Finans Uzmanı
- Fizik Mühendisi
- Fizik Öğretmeni
- Fizikçi
- Fiziki Antropolog
- Fizyoterapist
- Fon Yöneticisi
- Forklift Operatörü
- Foto Muhabiri
- Fotoğraf Sanatçısı
- Gazete Muhabiri
- Gazeteci
- Gazetecilik Ve Halkla İlişkiler Öğretmeni
- Gemi Elektroniği Ve Haberleşme Teknisyeni
- Gemi İnşaatı Teknisyeni
- Gemi İnşaatı Mühendisi
- Gemi Makinaları Mühendisi
- Gemi Ve Deniz Yapıları Mühendisi
- Gemi Makinaları Teknisyeni
- Gıda Mühendisi
- Gıda Teknolojileri Teknisyeni
- Görme Engelliler Sınıf Öğretmeni
- Görsel İletişim Tasarımcısı
- Grafik Tasarımcısı
- Gümrük İletme Meslek Elemanı
- Gümrük İletme Meslek Elemanı
- Güvenlik Sistemleri Teknisyeni
- Güzellik Uzmanı
- Hakim
- Halkbilimcisi
- Halkla İlişkiler Tanıtım Elemanı
- Havacılık Uzay Ve Uçak Mühendisi
- Hemşire
- Heykeltraş
- Hidrojeoloji Mühendisi
- Hostes
- Hukuk Sekreteri
- İç Mimar
- İlköğretim Matematik Öğretmeni
- İnfaz Koruma Memuru-Gardiyan
- İnsan Kaynakları Meslek Elemanı
- İnsan Kaynakları Uzmanı
- İnşaat Mühendisi
- İnşaat Teknisyeni
- İşletme Mühendisi
- İşletmeci
- İstatistikçi
- İşitme Engelliler Sınıf Öğretmeni
- İthalat Ve İhracat Meslek Elemanı
- Jeodezi Ve Fotogrametri Mühendisi
- Jeofizik Mühendisi
- Jeoloji Mühendisi
- Jeomorfolog
- Kameraman
- Kaymakam
- Kimya Mühendisi
- Kimya Öğretmeni
- Kimya Teknisyeni
- Kimyager
- Kontrol Mühendisi
- Kuyumcu
- Laboratuar Teknisyeni
- Maden Mühendisi
- Makine Mühendisi
- Makine Ressamı
- Makine Teknisyeni
- Makinist
- Maliye Meslek Elemanı
- Malzeme Bilimi Mühendisi
- Matematik Mühendisi
- Matematik Öğretmeni
- Matematikçi
- Mekatronik Mühendisi
- Mekatronik Teknisyeni
- Metal İşleri Teknisyeni
- Metalurji Teknisyeni
- Metalurji Ve Malzeme Mühendisi
- Meteoroloji Mühendisi
- Mikroteknoloji Teknisyeni
- Mimar
- Moda Tasarımcısı
- Moleküler Biyoloji Ve Genetik
- Otomotiv Öğretmeni
- Müftü
- Muhasebe Meslek Elemanı
- Mütercim
- Müzik Öğretmeni
- Müfettiş
- Nalbant
- Noter
- Nükleer Enerji Mühendisi
- Odyometrist
- Okul Öncesi Öğretmeni
- Ön Büro Elemanı-Resepsiyonist
- Opera Sanatçısı
- Optisyen
- Orman Endüstri Mühendisi
- Ortopedi Teknisyeni
- Otomotik Kumanda Teknisyeni
- Otomotiv Mühendisi
- Para Ve Sermaye Yönetimi Meslek Elemanı
- Pazarlamacı
- Parakende Satış Elemanı
- Petro Kimya Teknisyeni
- Peyzaj Mimarı
- Pilot
- Polis Memuru
- Pratisyen Hekim
- Psikolog
- Radyoloji
- Radyo Ve Televizyon Muhabiri
- Radyo Ve Televizyon Program Yapımcısı-Prodüktör
- Rehber Öğretmen
- Reklamcı
- Remayözcü
- Reprezant-İlaç Tanıtım Elemanı
- Resim Ve Resim iş Öğretmeni
- Ressam
- Restorasyon Teknisyeni
- Saat Tamircisi
- Sağlık Memuru
- Sağlık Yöneticisi
- Sağlık Eğitimcisi
- Sağlık Kurumları İşletmecisi
- Sanat Ve Gösteri Sanatları Yöneticisi
- Sanat Tarihçisi
- Sanat Tarihi Öğretmeni
- Satış Yönetimi Meslek Elemanı
- Savcı
- Savunma Ve Güvenlik Meslek Elemanı
- Şehir Ve Kent Planlamacısı
- Serbest Muhasebeci
- Serbest Muhasebeci Ve Mali Müşavir
- Serigraf
- Servis Elemanı
- Seyahat İşletmecisi
- Seyahat İşletmeciliği Meslek Elemanı
- Seyis
- Sigortacılık Meslek Elemanı
- Sinema Yönetmeni
- Sınıf Öğretmeni
- Sistem Mühendisi
- Sivil hava Ulaştırma Meslek Elemanı
- Sosyal Antropolog
- Sosyal Bilgiler Öğretmeni
- Sosyal Hizmet Uzmanı
- Sosyolog
- Spiker
- Spor Hakemi
- Spor Yöneticisi
- Stilist
- Su Ürünleri Mühendisi
- Tarih Öğretmeni
- Tarihçi
- Tekstil Mühendisi
- Telekominikasyon Teknisyeni
- Telekominikasyon Mühendisi
- Ticaret Sekreteri
- Ticaret Ve Yönetim Meslek Elemanı
- Tıp Elektroniği Teknisyeni
- Tıp Sekreteri
- Tiyatro Eleştirmeni Ve Dramaturg
- Tiyatro Oyuncusu
- Tramvay-Metro Sürücüsü(Vatman)
- Tur Operatörü
- Turist Rehberi
- Türk Dili Ve Edebiyatı Öğretmeni
- Türkçe Öğretmeni
- Türkolog
- Uçak Bakım Teknisyeni
- Uluslararası Lojistik Meslek Elemanı
- Uluslararası Ticaret Yönetimi Meslek Elemanı
- Uzay Mühendisi
- Üretim Mühendisi
- Vergi Denetmeni
- Veteriner
- Web Programcısı
- Yazılım Mühendisi
- Yeminli Mali Müşavir
- Yerel Yönetimler Meslek Elemanı
- Yönetici Sekreteri
- Yönetim Bilişim Sistemleri Uzmanı
- Ziraat Mühendisi
- Zoolog